Volledig verhaal: wat is armoede en wat is rijkdom

Ik kreeg gisteren een berichtje van mijn broer dat er maar een half verhaal was geplaatst. Gebrekkig internet is hier de oorzaak van. Alsnog het volledige verhaal. Nu inmiddels dinsdagmorgen, waar ik op het punt sta om te vertrekken naar Nairobi om mijn broertje op te halen.

Ondergeplaatst verhaal wilde ik eigenlijk zaterdag volledig plaatsen, maar dat lukte helaas niet. Daarom voeg ik er nog een paar dagen bij. Dinsdagmiddag inmiddels en aangekomen in Nairobi. Zaterdag en zondag waren relaxte dagen; mooi weer; motor rijden; water halen; stukken wandelen en wat werken. Maandag wat meer werken. Dinsdag 22 april heerlijk ontbijten met een smakelijk verhaal over de achtergrond van de Masai met betrekking tot besnijdenis.

Om aan te geven dat er toch wel wat cultuurverschillen met Nederland zijn zal ik het in grote lijnen beschrijven. Jongens en meisjes worden besneden op een leeftijd van ongeveer 12 jaar. Daarbij is het voor jongens niet toegestaan om een 'kik' te geven, anders wordt je je hele leven voor 'watje' uitgemaakt. Voor vrouwen is het ingesteld om te voorkomen dat ze vreemdgaan. Heel logisch eigenlijk vonden ze; want als je niet meer kunt genieten van sexuele activiteiten verklein je natuurlijk de kans op vreemdgaan. Ik denk ook dat ze, hoewel een vreemde redenatie natuurlijk, daar wel eens gelijk in kunnen hebben. Ik ben echter blij dat in ieder geval op dit gebied onze culturen verschillen.

We hebben daarnaast nog gezelschap van een neefje van Wilson; Coejan (als de spelling juist is). Een vriendelijk ventje met een triest levensverhaal. Wilson's zus, zijn moeder, is in december overleden. In het verleden is hij al getuige geweest van een zeer wrede omgang van zijn vader met zijn moeder (lees: mishandeling). Zijn welgestelde oom (niet Wilson) gebruikt zijn vader en de jongen nu als loopjongens (voor weinig geld heel veel werken) Ondanks alles haalt hij heel goede cijfers op school, met schoolgeld dat mogelijk is gemaakt door sponsoren uit Nederland. Daardoor heeft de jongen misschien een toekomst. Ik vind het fantastisch dat er mensen zijn in Nederland (en ook Evelien & Wilson zelf) die zulke kinderen willen helpen, ook in deze omgeving.

Daarna een 4-uur durende reis naar Nairobi, waarbij ik zojuist een afschuwelijk ongeluk (alweer) heb gezien. Een vrouw en haar brommertaxi zijn aangereden door een bus of matatu. De vrouw ligt met een gebroken been (lag op haar buik met haar benen naar beneden, echter lagen de onderbenen in 90 graden naar de zijkant) en de chauffeur 'lag voor dood' in de greppel. De regering heeft eindelijk een snelheidsbeperking opgelegd voor de matatu's; nu nog hopen dat het gaat werken.

Hieronder volgt het volledige verhaal wat ik zaterdag wilde plaatsen.

Na enkele weken in Kenia is het weer tijd voor een verhaal om mijn ervaringen te delen. Zaterdagmorgen is het nu; netjes opgestaan om 7 uur, ontbijten en daarna met de motor even op het project kijken. Zo vervelend is dat niet; het is een ritje door de ‘wilde natuur’ van ongeveer 15 minuten met een zicht op de besneeuwde toppen van de Kilimanjaro. Zojuist weer ‘thuisgekomen’ bij Evellien en genoten van een plakje zelfgebakken brood.

Waar ik het vorige verhaal begon met de titel ‘het einde van Afrika komt in zicht’ is dat dus niet het geval. Het verhaal start op 6 maart waar Paul en ik in Jeffrey’s Bay zijn om te surfen. Hoe stoer surfen ook klinkt; het is vrij lastig om te leren. Na 7 dagen surfen waren we dan ook blij dat we konden staan en voorzichtig bochtjes konden maken. De sfeer rondom het surfen is echter heerlijk. Een drankje en een bbq was het standaard programma elke avond; met leuke mensen van alle nationaliteiten. Zoals ook een Duitser die je gewoon 1 minuut lang stond aan te staren en dan weer wegliep; een echte ‘Einzelganger’. Maar het geeft ook aan dat je zoveel verschillende soorten mensen en verhalen hebt wat het steeds weer interessant en leuk maakt. We zijn in J-Bay gebleven tot 14 maart. Tussendoor voor 1 dag een auto gehuurd om naar een leeuwen- en tijgeropvang te gaan. Heel leuk om met deze dieren te spelen; al bonkte mijn hart in mijn keel bij de tijgers (die zijn iets groter en minder lief dan ik dacht); maar je mag niet laten zien dat je bang bent; nou geloof me, dat kan lastig zijn.

Terug naar Cape Town; ons vertrouwde Ashanti-hostel. Met 2 goede vriendinnen zijn we zaterdag wat gaan eten en drinken omdat Paul op maandag zou vertrekken. Leuke avond, en een minder fijne volgende ochtend; al die rare vrouwendrankjes hebben zo zijn invloed op je fysieke gesteldheid.

Maandag 17 maart is Paul vertrokken. Na 3 maanden samen reizen is er een eind gekomen aan onze momenten samen. Een goede vriend geworden en een fantastische reispartner. Terugdenkend aan alle momenten kan ik alleen maar lachen. Altijd positief ingesteld; vol energie; sociaal en altijd dingen uitproberen. In elke taal wist hij wel een zinnetje; komen we enkele Noorse vrouwen tegen; en hij kan ze toch even mooi vertellen dat hij heel graag bananen eet. Geen idee waarom hij deze kennis tot zich heeft genomen, maar grappig was het zeker. Dit is slechts een voorbeeld, maar dat het een mooie tijd was, is zeker; ook getuige het afscheid; 2 gasten die stoer proberen te doen, maar toch met tranen in de ogen staan.

De volgende gebeurtenissen gaan over de volgende 2 weken.

Alles uitgestippeld om via India naar Australie te gaan, begin april. Naar de ambassade van Australie geweest met wat vragen voor mijn werkvisum. Ik besluit het online aan te vragen, maar zie dat de kosten vrij hoog zijn. Daarom besluit ik er nog even over na te denken; ondanks dat ik al reacties had gehad op mijn sollicitaties. Doordat ik nog steeds contact had met Wilson Kishil uit Kenia besloot ik toch maar eens na te denken wat ik nu echt wilde. Hoewel het me fantastisch lijkt om naar Azie en Australie te gaan zag ik het niet zitten om 3 maanden ‘nutteloos’ werk te doen om geld te verdienen. In die 3 maanden zou ik ook Wilson en Evelien kunnen helpen bij hun project. Deze reden en het geld dat op begint te raken zorgen ervoor dat ik kies voor deze uitdaging en regel mijn ticket. Tot op de dag van vandaag, zeker geen spijt!

Eerst nog een aantal leuke momenten in Zuid-Afrika. Hoewel er altijd genoeg leuke reizigers zijn vind ik het ook weer heerlijk om even alleen te zijn. Een boekje lezen, zonnen aan het zwembad en rondslenteren in Cape Town is echt niet zo vervelend.

Zo loop ik even naar het centrum waarbij een blanke vrouw op hoge leeftijd (85 gok ik en ik denk zonder kunstgebit) tegen me begint te praten. Ik bleek behoorlijk op haar zoon te lijken en daarna kreeg ik nog ongeveer in tien minuten zonder onderbreking van haar kant te horen hoe het toerisme het echte Zuid-Afrika verwoest. Doordat ze geen kunstgebit in had gedaan die morgen en het speeksel soms mijn gezicht bereikte was ze zeer moeilijk verstaanbaar. Maar ze was aardig en bedankt me daarna voor het leuke gesprek (al heb ik zelf maximaal 3 vragen gesteld in 10 minuten).

In de dorm/slaapzalen is het buitengewoon vervelend als iemand heel erg stinkt of heel hard snurkt. Ik had het allebei. Een zeer corpulente man die zijwaarts door de deur moest snurkte zo hard dat enkele mensen in de nacht de kamer verlieten en 3 anderen spelletjes aan het spelen waren op hun telefoon. De volgende dag was hij gelukkig vertrokken, maar in plaats daarvan kwam iemand met zulke stinkvoeten dat het gewoonweg abnormaal was. Na een uur heb ik hem toch echt gevraagd om even een douche te nemen, omdat ik anders niet zou kunnen slapen.

Daarnaast nog een aparte ervaring gehad met een jongen die biseksueel was, en hij ging ervan uit dat ik het ook was. Hij had een feestje die avond met een groepje waarvoor ik ook uitgenodigd was, maar ik was vrij gaar en besloot om lekker naar bed te gaan. ’s Nachts word ik wakker gemaakt door deze donkere jongen uit Zimbabwe en hij wil iets tegen me zeggen. Omdat iedereen slaapt wil hij het fluisteren; ik versta het echter niet en kom iets dichter bij. Op dat moment besluit hij om mij op mijn mond te kussen en met zijn tong probeer hij mijn mond binnen te dringen. Een zeer aparte ervaring, maar hier was ik toch niet echt blij mee en heb hem dan ook vriendelijk en dringend verzocht om weg te gaan. Gelukkig was mijn mede-Nederlander in de kamer getuige van het voorval, omdat ik een uur later wakker schrok en me afvroeg of ik het had gedroomd of dat het realiteit was. Deze jongeman heeft de daaropvolgende dagen meermalig zijn excuses aangeboden. Na zijn excuses was het ook klaar voor mij en verder konden we dan ook prima met elkaar opschieten.

Ondanks deze gebeurtenissen ontmoet je ook de laatste 2 weken veel mensen die vrijwel allemaal zeer sociaal en vriendelijk zijn. Of het typisch iets is voor backpackers weet ik niet, maar relaxed is het zeker wel.

Op dinsdag 1 april ben ik via Johannesburg naar Nairobi gevlogen waar je direct in een andere wereld terecht komt. Hier was ik echter op voorbereid en kon dan ook vrij eenvoudig mijn weg vinden in Nairobi. Toch moest ik weer wennen aan ‘sterk ruikende Kenianen’, dat je ongeveer de enige blanke persoon bent en het andere voedsel. Een nachtje in Nairobi geslapen en daarna met de matatu naar Isinet waar Wilson me op zou halen.

Een warm welkom; geit; tomaten en ugali op het menu en een bakje Keniaanse thee en ik voelde me weer welkom in hun mooie woonomgeving. Mooi is echter relatief, want ik vraag me hardop af hoeveel mensen deze stap kunnen maken en dan nog met zoveel positivisme in het leven staan. Eerlijk gezegd zou ik het niet kunnen; zelfs niet na 6 maanden Afrika.

Openbaar vervoer is aanwezig, maar niet echt comfortabel; het regionale vervoer met een brommer is meer een avontuur dan een normale rit en de Afrikaanse temperaturen zijn omstandigheden waar men mee moet leren omgaan. Daarnaast is het winkelaanbod zeer beperkt; het spreken van de taal is lastig, de mentaliteit is behoorlijk anders en je leeft zonder familie en vrienden.

Een motivatie om samen een bestaan op te bouwen en de omgeving vooruit te helpen. Ze hebben deze keuze gemaakt en daar heb ik zeer veel respect voor. Er zijn natuurlijk ook genoeg mooie dingen te zien en te doen; de natuur is schitterend en de mensen zijn zeer hartelijk. Toch zou ik de stap niet durven en kunnen maken.

Ik probeer ze te helpen door ze beter te laten nadenken over de ontwikkeling en het op papier zetten van de plannen. Op de dag dat ik vertrek hoop ik ook te kunnen zeggen dat mijn aanwezigheid daadwerkelijk heeft geholpen. Een leuke afwisseling in deze werkzaamheden was het werken op het land; echter heeft me dat blaren opgeleverd die na een week pas genazen. Stenen maken met de hand en een put graven met een schep; laten we het zo zeggen: ‘ik moest er even aan wennen’.

Deze week vroeg ik nog aan Evelien: “hoe blijf je zo positief, na de tegenslagen met de bouw en financiering”. Het antwoord verraste me, omdat ze zei dat tot nu toe door hard werken en door hulp van mensen die op hun weg worden geplaatst, telkens weer positief vooruit kunnen kijken.

Hun geloof, liefde en mentaliteit zorgt ervoor dat ik er zeker vertrouwen in heb dat ze in de komende tijd een mooi project gaan neerzetten en een voorbeeld kunnen zijn voor de omgeving.

De eerste dagen hebben we de plannen en mogelijkheden besproken. Ze willen een modelboerderij opzetten die de ‘onderontwikkelde’ mensen uit deze omgeving als voorbeeld kunnen nemen. Door ondersteuning van het toerisme en sponsoring willen ze een gezond bestaan opbouwen, waardoor ze de omgeving kunnen helpen om stappen voorwaarts te maken.

Op zaterdag 12 april kwamen wat kinderen op bezoek die toch even deze behaarde ‘mzungu’ aan wilden raken. Samen even touwtje springen en daarna hebben ze voor kapper gespeeld met modderwater; heerlijk. Kinderen vinden het zo leuk om alleen maar te zwaaien naar een ‘blanke man’ en te roepen ‘how are you’. Daarnaast kunnen ze ook gerust 5 minuten staan te kijken of je wel een mens bent en dat overleggen ze dan ook even samen. Stel je dus voor dat je een simpel bakje koffie drinkt buiten en er 5 mensen je aanstaren en samen overleggen wat ik aan het doen ben; ook dat went.

Het verder vooruit denken en de ‘wat als gedachte’ is een simpel voorbeeld. Evelien gaat naar de ‘slager’ en besteld vlees, maar gaat ondertussen vast even andere boodschappen in de omliggende ‘winkels’ doen zodat het vlees klaargemaakt kan worden. Vinden ze echt heel gek hier. Zelf doen ze het bijvoorbeeld anders. Ze gaan een huis bouwen met stenen. Voor het huis maken ze een aantal stenen klaar, metselen het op, maar komen dan weer stenen te kort. Dus moeten ze weer stenen maken, die echter 4 dagen nodig hebben om te drogen. Tja, dan leggen we de bouw toch gewoon even stil.

Grappig was het voorval met de oppas van een neefje (Jimmy) en nichtjen (Abigail) van Wilson. Die vinden mij overigens heel aardig, al weet ik niet helemaal zeker of dat samenhangt met de mogelijkheid tot het kijken van een film op mijn tablet:) Deze twee kinderen kwamen ons bezoeken, kregen wat eten en mochten een film kijken (was niet de eerste keer). Een klein uur later was hun oppas ze aan het zoeken; echter kwam ze direct naar ons toe. Onder de reden dat ze de kinderen kwam halen voor het middageten besloot ze om gelijk maar op de bank plaats te nemen en nu ze er toch was samen de film te bekijken. Opzich kan ik het goed begrijpen; voor ons is een TV heel normaal; hier is het nog een behoorlijke luxe.

Dan vergeet ik nog te vertellen over opvoeding. Evelien is een behoorlijke 'vreemde eend in de bijt' hier; ze slaat haar kind helemaal niet en is ook niet van plan dat te doen. Dan heb ik het niet over een corrigerende tik, maar gewoon slaan. Schijnen ze goed van te gaan luisteren, althans dat beweren ze hier.

Zoveel trieste verhalen hoor je ook als je hier bent (zoals natuurlijk ook in de rest van de wereld). Hier lijkt het vaak ook nog zoveel triester omdat ze slechte kleren en geen of weinig bezittingen hebben. Vrouwen die worden geslagen, kinderen die alleen achter blijven en drinkende vaders die het huishoudgeld aan alcohol besteden zijn zomaar een paar voorbeelden van de situaties in de huizen rondom mijn verblijfplaats. Pa en ma; dan ben ik jullie zo dankbaar voor de gezonde situatie waarin wij mochten opgroeien.

Het contrast is zo groot. Aan de ene kant de armoede en trieste verhalen; de andere kant met zijn vriendelijkheid, vrijheid en schoonheid. Het is fantastisch om op de motor te rijden en te genieten van de rust en de natuur. Stel je voor dat je aan het rijden bent en je komt giraffes, zebra’s, olifanten en gazelles tegen; echt een geweldig mooi gezicht. Zoals ik in 1 van mijn eerste verslagen schreef, dan voel je: dit is echt Afrika.

Om het project en de goederen te bewaken is er een security aangesteld. Deze security-jongen heeft zich afgelopen week toch maar even verstopt toen er in de nacht 7 olifanten en een hyena het land betraden. Gelukkig heeft Wilson nu een pijl en boog gekocht voor de bewaker, zodat hij de dieren kan verjagen. Daarnaast ben ik vanmorgen uitgenodigd om een ceremonie van een vrouwenbesnijdenis bij te wonen. Heel aardig natuurlijk dat ze mij uitnodigen, maar na mijn ervaringen met vrouwenmartelingen in Ethiopië heb ik toch vriendelijk nee gezegd. Grappig eigenlijk; ik kijk er niet echt raar meer van op, maar ik weet wel zeker dat het geen normale situatie is.

Afgelopen week hebben ze voor het eerst gasten gehad op het project die het allebei als een geweldige ervaring hebben gezien. Voor Evelien en Wilson is een positieve impuls om na enkele tegenslagen op de bouw ook het toerisme te benutten voor eventuele inkomsten.

Dinsdag 22 april reis ik naar Nairobi om Harm op te halen. Heel mooi om hem weer te zien en ik ben zeer benieuwd naar zijn beleving over Afrika. We blijven hier nog een paar weken om te helpen. Daarna nog een paar weken rondreizen in Kenia; een weekje Burundi en dan komt de reis naar huis toch echt dichtbij denk ik.

Ben zelf ook benieuwd hoe het is om weer verantwoordelijkheid te voelen na zoveel maanden. Ja dat had ik ook met pa; misschien onbewust, maar je helpt elkaar en zorgt voor de ander. Met mijn broertje zal dat niet anders zijn; hoewel hij tegenwoordig een vriendin heeft die goed voor hem schijnt te zorgen; en volgens Peter en William schijnt hij al 'flink onder de duim te zitten'.

Vorige week sprak ik mijn zusje nog en dan praat je ook wat over 'familiedingen' en dan ben ik zo dankbaar dat ik familie en vrienden heb; tegenover zoveel mensen die dat niet hebben. Anderzijds is het misschien goed voor mijn broertjes en zusje dat ik een tijdje weg was; anders zou ik Frank een schop onder zijn kont geven en zeggen dat hij zijn best moet doen op school; omdat ik zeker geloof dat hij het kan; Harm heeft nu eindelijk een vriendin; en Ada is gewoon mijn lieve zusje die momenteel heel volwassen aan het worden is en waar ik dus heel trots op ben!!
Broer en andere zussen zijn natuurlijk ook heel lief, maar die zijn al zo groot en volwassen dat ik me minder verantwoordelijk voel. En dan nog pa, ma en alle neefjes en nichtjes:)

Ik geniet nog elke dag; weet zeker dat ik de indrukwekkende en mooie ervaringen niet ga vergeten; hoop dat ik veel geleerd heb; maar om familie en vrienden weer te zien lijkt me toch ook wel weer heel leuk! Zes maanden lijkt niet zo heel lang eigenlijk, maar door alle ervaringen voelt het alsof ik minstens een jaar van huis ben.

Maar laten we niet op de zaken vooruitlopen; eerst nog een tijdje genieten in het mooie Afrika! Terugkomend op mijn titel: wat is armoede en wat is rijkdom? Ik hoop dat ik die vraag goed kan beantwoorden na mijn tijd en ervaringen in Afrika. Bedankt voor alle belangstelling en tot ziens!

Liefs,
Ad

P.s. Pa, ma; niet ongerust zijn; de taxi voor vannacht is geregeld en ik breng hem met de taxi naar Wilson. Ik kijk ernaar uit om hem weer te zien!!!